15 Iyun 2021

Xususiy korxonalar O’zbekistonda elektr energiyasini sotishga ruxsat berishdi

O’zbekistonda xususiy korxonalarga elektr energiyasini sotish uchun litsenziya olishga ruxsat berildi, deb xabar berdi Energetika vazirligi matbuot xizmati.

Ta’kidlanishicha, hozirgi vaqtda elektr energiyasining ulgurji raqobatbardosh bozoriga o’tish ketma-ketligi allaqachon ishlab chiqilgan bo’lib, 2021-2025 yillarda uch bosqichdan o’tgan:

Birinchi bosqich elektr tarmoqlarini liberallashtirish va elektr energiyasini sotmoqchi bo’lgan xususiy korxonalar uchun litsenziyalarni olishni ta’minlaydi. Ushbu bozorga asoslangan yondashuv mahsulot sifatini yaxshilaydi va narxlarni pasaytiradi.

Elektr energiyasining raqobatbardosh ulgurji bozoriga o’tishning ikkinchi bosqichida elektr energiyasini taqsimlash tizimining operatori yaratiladi va iste’molchilarga elektr energiyasini sotish funktsiyalari asta-sekin etkazib beruvchilarga beriladi. Ushbu etkazib beruvchilar litsenziya asosida iste’molchilarga elektr energiyasini sotish huquqiga ega bo’ladilar. Iste’molchilar elektr energiyasini onlayn savdo maydonchasi yoki biron bir etkazib beruvchi orqali sotib olishlari mumkin. Shunday qilib, etkazib beruvchilar raqobat muhitida ishlaydi, bu esa elektr energiyasini etkazib berish bo’yicha yaxshiroq takliflarning paydo bo’lishiga olib keladi.

Uchinchi bosqich – kunlik (soatlik) savdolar boshlanadi. Unga muvofiq savdo maydonchasida rejali ravishda elektr energiyasini soatiga ishlab chiqarish va iste’mol qilishning ortiqcha yoki etishmayotgan hajmlarini onlayn sotib olish va sotish amalga oshiriladi.

Shuningdek, asosiy e’tibor iqtisodiy va ijtimoiy tarmoqlarning energiya samaradorligini oshirish masalasiga qaratilgan. Hisob-kitoblarga ko’ra, milliy iqtisodiyotning energiya intensivligi rivojlangan mamlakatlar ko’rsatkichlaridan 2-2,5 baravar yuqori.

Agar dunyoda energiya iste’molining 23% uy-joy sektoriga to’g’ri kelsa, u holda O’zbekistonda – 40%. Xususan, Evropada 1 kvadrat metrga energiya sarfi yiliga 120-150 kVt / soatni tashkil qilsa, O’zbekistonda bu ko’rsatkich 390 kVt / s dan oshadi yoki 240-270 kVt / s ko’proq.

2020 yilda tashkiliy-texnik tadbirlarni amalga oshirish hisobiga 1,3 milliard kubometr tabiiy gaz, iqtisodiyot tarmoqlarida 917,5 million kVt / soat elektr energiyasini tejash ta’minlandi.