Voyaga yetgan o‘zbekistonliklarning bor-yo‘g‘i 3 foizi bank depozitlariga ega – JB

2021-yilda O‘zbekistonning voyaga yetgan aholisining atigi 3 foizi o‘z jamg‘armalarini mahalliy banklarda saqlagan, deb yozadi Spot Jahon bankiga tayanib.

Bu koʻrsatkich boʻyicha respublika Yevropa va Markaziy Osiyo mintaqasida oxirgidan ikkinchi oʻrinda, Tojikistondan 1 foizdan oldinda. Bu aholining bank tizimiga bo’lgan ishonchining pastligini ko’rsatadi – shunga o’xshash holat boshqa ko’plab rivojlanayotgan mamlakatlarda ham kuzatilmoqda.

Buning o’rniga odamlar chorvachilik, valyuta va monopoliya bozoridagi tanqislik tufayli qiymati kamaymaydigan avtomobillarga sarmoya kiritishni afzal ko’radi.

Jahon banki ekspertlarining qayd etishicha, O‘zbekiston bank sektori tarixan davlat moliya institutlari tomonidan ustunlik qilib kelgan. Ular, asosan, ustuvor tarmoqlardagi davlat korxonalariga bozor narxlaridan past narxlarda xizmat ko‘rsatdilar.

Biroq, 2017 yilda boshlangan sektorni qayta qurish fonida vaziyat o’zgarmoqda. Jamg‘arma mablag‘laridan foydalanish orqali moliyaviy xizmatlardan foydalanish imkoniyatlarini kengaytirish odamlarning iqtisodiy imkoniyatlardan foydalanish imkoniyatlarini kengaytirish, inson kapitalini oshirish va zarbalarga chidamliligini oshirish uchun muhim ahamiyatga ega.

Masalan, so‘nggi besh yil ichida bankomatlar soni 20 baravarga o‘sdi – 2017-yildagi 445 donadan o‘tgan yili 11 mingdan oshdi.

2017-yilga nisbatan to‘lov terminallari soni ikki baravar ko‘payib, 430 ming donaga yetdi. Terminallar orqali o‘tkazilgan mablag‘larning umumiy hajmi 120 trillion so‘mdan yoki 10,6 milliard dollardan oshdi (yalpi ichki mahsulotga nisbatan 13 foiz).

COVID-19 pandemiyasi kontaktsiz toʻlov usullarining rivojlanishiga kuchli turtki berdi. Masalan, 100 000 ga yaqin tadbirkor QR kodlarini oldi, yana 2 000 nafari NFC dan foydalanadi.

O‘n yil ichida katta yoshli o‘zbekistonliklarning bank kartalariga ega bo‘lgan ulushi qariyb ikki baravar oshdi – 2021-yilda 23 foizdan 44 foizgacha. Muomaladagi kartalar soni qariyb 60 foizga o’sdi, 2017 yildagi 19 milliondan 2022 yil iyuliga kelib 30 millionga yetdi.

Bundan tashqari, masofaviy bank xizmatlaridan foydalanuvchilarning soni olti baravar oshdi – 25 million kishigacha.