07 dekabr 2023

O‘zbekistonning JSTga a’zo bo‘lishi YIM va aholi farovonligini oshirishga olib keladi – Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi rahbari

Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi direktori Obid Hakimov 4-dekabr kuni Nyu-Yorkda (AQSh) bo‘lib o‘tgan brifingda tashqi savdoni liberallashtirishga berilgan baholar va O‘zbekistonning Jahon savdo tashkilotiga a’zo bo‘lishining ta’siri haqida nutq so’zladi, deb xabar bermoqda “Gazeta.uz” muxbiri.

Uning so‘zlariga ko‘ra, JSTga a’zo bo‘lgach, savdo xarajatlarining qisqarishi va buning natijasida YIM va aholi farovonligi (real daromad) sezilarli darajada oshishini kutish mumkin.

“Jumladan, savdoni liberallashtirish sharti bilan iqtisodiy o‘sishni [qo‘shimcha ravishda] 0,4–0,5 foizgacha, aholi farovonligini esa 0,9–1,0 foizgacha oshirish mumkin”, – dedi Obid Hakimov.

Markaz rahbari boshlangan islohotlarni davom ettirish muhimligini ta’kidlab, bugungi kunda O‘zbekiston “JSTga a’zo bo‘lish majburiyatini tasdiqlagan holda” savdo hamkorlarini diversifikatsiya qilish ustida ish olib borayotganini ta’kidladi.

“Aholining farovonligini oshirishda juda muhim boʻlgan import bojlarini liberallashtirishning davom etayotganini alohida taʼkidlagan boʻlardim. O‘zbekiston JST normalari va standartlariga moslashayotgan, jumladan, tarifsiz savdo to‘siqlarini qayta ko‘rib chiqayotgan texnik jihatdan tartibga solish sohasida islohotlar amalga oshirilmoqda”, – dedi Hakimov.

Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi rahbari 2017-yilda Yevropa Ittifoqi bilan “to‘qimachilik protokoli” kuchga kirganini, 2021-yilda O‘zbekiston GSP+ benefisiar davlatiga aylanganini, 2022-yilda Cotton Campaign tashkiloti o‘zbek paxtasiga boykotni bekor qilganini, bu esa “barcha sohalarda amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlar samaradorligini aks ettirishini” eslatdi. 

Olti yil ichida O‘zbekiston iqtisodiyoti 2022-yilda 53 milliard dollardan 82 milliard dollarga, aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulot esa 2018-yildagi 1604 dollardan 2022-yilda 2255 dollarga o‘sdi. Investitsiyalar oqimi 3,3 milliard dollardan 9,8 milliard dollarga yetdi, so‘nggi besh yil ichida.

Tashqi savdoni liberallashtirish besh yil ichida eksport hajmini 12,6 milliard dollardan 19,3 milliard dollarga oshirish imkonini berdi. Eksport qilinadigan mahsulotlar turi 1500 tadan 3000 taga, geografiyasi 139 tadan 164 taga koʻpaydi, tayyor mahsulotlar eksporti ikki baravar koʻpaydi.

Brifing O‘zbekiston Prezidentining sentabr oyida bo‘lib o‘tgan BMT Bosh Assambleyasining 78-sessiyasidagi nutqi va tashabbuslariga bag‘ishlandi.