Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki (YeTTB) Buxoro viloyatida umumiy o‘rnatilgan quvvati 1 GVt bo‘lgan ikkita shamol elektr stansiyasini qurish va foydalanishga topshirish uchun 520 million AQSh dollari miqdorida ikkita sindikatlashtirilgan kredit ajratdi, deb xabar bermoqda “Dunyo” muxbiri.
Har bir shamol stansiyasi 500 MVt quvvat ishlab chiqaradi.
Ushbu moliyalashtirish YeTTBning hozirgi kunga qadar mintaqadagi qayta tiklanadigan energiya bo’yicha eng yirik loyihasidir.
Bash Wind Farm (BES) uchun 277 million AQSh dollari miqdoridagi bank krediti YeTTBning shaxsiy hisobidan 150 million AQSh dollari “A” krediti va sindikatlangan tijorat kreditorlari uchun 127 million AQSh dollari “B” kreditidan iborat bo’ladi. Yangi shamol stansiyasi yiliga 1650 GVt/soatdan ortiq elektr energiyasi ishlab chiqaradi va CO2 chiqindilarini yillik 930 ming tonnaga kamaytirishga yordam beradi.
YeTTBning Djankeldinskaya GESga 243 million AQSh dollari miqdoridagi krediti Bank hisobidagi 150 million AQSh dollari “A” kreditidan iborat bo‘ladi, qolgan 93 million AQSh dollari tijorat banklariga sindikatlanadi. Bu elektr stansiyasi yiliga 1550 GVt dan ortiq elektr energiyasi ishlab chiqaradi va yillik karbonat angidrid chiqindilarini 890 000 tonnaga kamaytirishga yordam beradi.
Bash Wind va Dzhankeldy Wind ACWA Power kompaniyasiga tegishli ixtisoslashgan muhandislik kompaniyalari bo’lib, xalqaro ishlab chiquvchi, investor, elektr stansiyalari va tuzsizlangan suv inshootlari portfelining ham egasi va operatori.
Ikki loyiha, shuningdek, Germaniyaning Deutsche Investitions und Entwicklungsgesellschaft (DEG) rivojlanish moliya tashkiloti, Fransiyaning Proparco taraqqiyot agentligi, Standard Chartered Bank va boshqa banklar tomonidan birgalikda moliyalashtiriladi.
Eng ilg‘or xalqaro amaliyotga muvofiq, elektr stansiyalari shamol turbinalari urilishi xavfi bo‘lgan turlarni kuzatish va aniqlash uchun havodagi sun’iy intellekt yordamida quvvatlanadigan yuqori aniqlikdagi stereokamera (HRSC) tizimidan – Identiflight texnologiyasidan foydalanadi. Agar to’qnashuv ehtimoli bo’lsa, tizim tanlangan turbinalarni avtomatik ravishda o’chirishni boshlaydi.
O‘zbekistonning qayta tiklanuvchi energiya manbalarini joylashtirish rejasi 2030 yilgacha 12 GVt quyosh va shamol energiyasi ishlab chiqarishni maqsad qilgan. Ushbu loyihalar YeTTBning mamlakatdagi qayta tiklanadigan energiya portfeliga muhim qo‘shimcha bo‘lib, Markaziy Osiyoning eng yirik iqtisodiyotiga o‘zining ulkan maqsadiga erishishda yordam beradi.
Loyihalar Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki va O‘zbekiston hukumati tomonidan ishlab chiqilgan uzoq muddatli dekarbonizatsiya strategiyasiga hissa qo‘shadi, bu esa 2050 yilgacha uglerodsiz energiya sektoriga erishish rejasini qo‘llab-quvvatlaydi.
Bugungi kunga qadar YeTTB O‘zbekistondagi 121 ta loyihaga qariyb 3,71 milliard yevro sarmoya kiritdi. Bank moliyalashi Markaziy Osiyoda 2,85 GVt quvvatga ega yangi qayta tiklanadigan quvvatni yaratishga yordam berdi