O‘zbekistonning 2022-yilda eng ko‘p soliq to‘lagan 10 ta kompaniyasi nomi ma’lum bo‘ldi

Iqtisodiyot va moliya vazirligi 2022-yilda O‘zbekistonning eng yirik soliq to‘lovchilari ro‘yxatini taqdim etdi, deb xabar beradi “Gazeta.uz”. Bu haqida jiddiy kechikish bilan chop etilgan “Fuqarolar uchun byudjet” nashrida aytiladi.

Iqtisodiyot va moliya vazirligi maʼlumotlariga koʻra, 2022-yilda eng yaxshi 10 soliq toʻlovchi davlat byudjeti daromadlarining 33,1 foizini (36,44 foizi bashorat qilingan) taʼminlagan boʻlib, oʻtgan yili 201,86 trillion soʻmni tashkil qilgan.

Ularning ulushi o‘tgan yilga nisbatan kamaydi, 10 ta korxona byudjet daromadlarining 39,8 foizini ta’minladi.

Navoiy kon-metallurgiya kombinati byudjetga soliq to‘lovlari bo‘yicha yetakchi bo‘lib qolmoqda – 32,9 trillion so‘m yoki tushumning qariyb 16,3 foizi. Shu bilan birga, bu 2021 yilga nisbatan kamroq (21,4%).
Ikkinchi o‘rinni Olmaliq kon-metallurgiya kombinati 17,36 trillion so‘m (8,6 foiz) ko‘rsatkich bilan egalladi, garchi o‘tgan yili uning ulushi 9,1 foizni tashkil etgan.

Soliq qo‘mitasi avvalroq tushumlarning qisqarishini NKMK va AKMK uchun foyda solig‘i 75 foizdan 50 foizga, yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliq 15 foizdan 10 foizga kamaytirilgani bilan izohlagan edi. Shu sababli byudjetga 12,5 trillion so‘mdan kam mablag‘ tushdi.

Uchinchi o‘rinda “O‘zbekneftgaz” davlat byudjeti daromadlarining 2,2 foizini (444,1 mlrd. so‘m) ta’minladi. Kompaniya ulushi 2021 yilga nisbatan oshgan (2 foizdan).

To’liq ro’yxat:
NKMK – byudjet daromadlaridagi ulushning 16,3 foizi (2021 yilda 21,4 foizni tashkil etgan);
AKMK — 8,6% (9,1%);
“O‘zbekneftgaz” – 2,2 foiz (2 foiz);
“O‘ztransgaz” – 1,4 foiz (2 foiz);
“Hududgazta’minot” – 1,2 foiz (1,2 foiz);
UzBAT — 1,1% (1,2%);
UzAuto Motors — 0,7% (0,4%);
Buxoro neftni qayta ishlash zavodi — 0,6% (0,8%);
Uz-Kor Gas Chemical – 0,5% (0,8%);
“O‘zmetkombinat” — 0,5% (0,8%).

Iqtisodiyot va moliya vazirligi mart oyida taʼkidlaganidek, 2023 yilda davlat byudjetining 10 ta eng yirik soliq toʻlovchiga bogʻliqligi yanada kamayadi. Ularning soliq tushumlaridagi ulushi 31,2 foizni tashkil etishi prognoz qilinmoqda.

Eslatib o‘tamiz, 2018-yilda 20 ta yirik soliq to‘lovchilar prognoz daromadlarining 34 foizini tashkil etdi, ya’ni davlat byudjeti daromadlari manbalari ko‘proq diversifikatsiya qilindi. Keyin “O‘ztransgaz” ulushi 5,1 foiz, NKMK – 5 foiz, AKMK – 3,1 foizni tashkil etdi. Shuningdek, ro‘yxatga “Qizilqumsement” – 1,2 foiz, Farg‘ona neftni qayta ishlash zavodi – 1,2 foiz, Coscom (Ucell) – 1 foiz, “O‘zbekiston-Xitoy” gaz quvuri operatori Asia Trans Gas – 1,2 foiz, Ohangarancement – ​​0,6 foiz, Toshkentvino – 1,1 foiz va boshqalar kiritildi. Bu kompaniyalarning bir qismi xususiylashtirilgan.